تست کاریوتایپ چیست و چه زمانی تجویز میشود؟
در این مقاله از مجتمع سلامت تهران برگرار کننده دوره آموزش کاشت مو می خواهیم بدانیم کاریوتیپ چیست و با مراحل گرفتن عکس کاریوتیپ آشنا شویم با ما همراه باشید…
کاریوتیپ چیست؟
کاریوتیپ به معنی تصویر کروموزومهاست. در اصل، کاریوتیپ شامل تصویری از مجموعه کروموزومهای یک نمونه سلولی است که میتواند شامل ۲۳ جفت کروموزوم باشد. این تصویر توسط نوارهای زیرین در مجموعهای از سلولها در حین مراحلی از تقسیم سلولها گرفته میشود. این تصاویرسازی دقیق در بررسی نوع و تعداد کروموزومها، تشخیص نواقص کروموزومی، تغییرات شماری و ساختاری در کروموزومها و همچنین شناسایی برخی بیماریهای ژنتیکی نقش بسزایی دارد.
کاریوتیپ به زبان ساده یعنی عکس گرفتن از کروموزوم ها که یک سیتوژنیست می تواند با استفاده از این عکس بیماری های ژنتیکی را تشخیص دهد.
گرفتن عکس کاریوتیپ چگونه انجام میشود؟
برای این کار به سلول نیاز داریم. روش های متفاوتی برای گرفتن این نمونه وجود دارد. ساده ترین و رایج ترین آن استفاده از گلبول های سفید خون فرد می باشد. گاهی اوقات از نمونه بیوپسی ( نمونه سلولی برداشت شده از یک بافت) مغز استخوان یا سایر بافت های بدن (مخصوصا بافت سرطانی) استفاده می شود. در حین حاملگی هم نمونه را آمنیوسنتز (مایع کیسه ی جنینی) و یا پرزهای کوریونی ( زائده های نازک و جوانه مانند جفت) می گیرند.
به دست آوردن نمونه به هر شکل که باشد، DNA سلول را در مرحله ی خاصی نگه داشته است که آنرا جدا کرده و رنگ آمیزی می کنیم و زیر میکرسکوپ از آن عکس می گیریم. سپس عکس ها را قطعه قطعه کرده و کروموزوم ها را بر اساس اندازه ( از بزرگ به کوچک) مرتب کنار هم می چینیم. عکس حاصل کاریوتیپ نام دارد.
انجام آزمایش کاریوتایپ به چه کسانی توصیه میشود؟
موارد زیادی وجود دارد که دکتر کاریوتیپ را تجویز می کند به اختصار به آنها می پردازیم:
- در صورت مرده زایی
- در صورت وجود سندرم ونقایص ژنتیکی در نوزاد
- در صورت ابهام جنسی
- عقب ماندگی جسمی و ذهنی
- هیپو گنادیسم و کوتاهی بیش از حد قد
- مادران باردار بالای 35 سال و یا مادران بارداری که سابقه مرده زایی، بارداری قبلی با مشکلات کروموزومی داشته اند.
- نازایی و ناباروری در مردان و زنان
- بررسی بافت های سرطانی.
نتایج آزمایش کاریوتایپ
نتایج کاریوتایپ به معنای بررسی ناهنجاریهای کروموزومی در نمونههای بافت است. این آزمایش به کمک روشهای مختلفی، مانند رنگ آمیزی کروموزومی، میتواند کمک کند تا هرگونه تغییرات بیماریای یا عیب و خلل ژنتیکی در کروموزومهای فرد شناسایی شود. این آزمایش معمولاً توسط یک پزشک متخصص ژنتیک یا متخصص آزمایشگاه انجام میشود و میتواند به تشخیص و تعیین درمان بیماریهایی مانند سندرم داون، سندرم کلابر، بیماری هنتینگتون و بیماری نیشکر کمک کند.
دیدگاهتان را بنویسید