۵ طریقه اصلی مصرف دارو
در این مقاله سعی بر آن داریم در رابطه با 5 طریقه اصلی مصرف دارو صحبت کنیم لطفا با ما همراه باشید
راه های استعمال داروها:
استعمال دارو ها از راه های مختلفی انجام می گیرد. انتخاب راه مصرف بستگی کامل به نوع و مقدار و همچنین زمان اثر دارو دارد در مواردی که میسر باشد راه خوراکی همیشه ترجیح داده می شود.
1-راه خوراکی:
دارو ها ممکن است به شکل مایع، گرد، قرص و کپسول از راه دهان مصرف نمود. داروها پس از ورود به دستگاه گوارش، در معده و روده جذب می شوند با این وجود راه خوراکی برای بعضی از داروها مناسب نمی باشند چنین دارو هایی عبارت انداز:
الف-داروهای پروتئینی که در شیره معده تجزیه می شوند.
ب-داروهایی که در دستگاه گوارش خوب جذب نمی شوند.
ج-داروهایی که به مخاط دستگاه گوارش آسیب می رسانند.
2-راه زیر زبانی:
معمولا به غیر از تعداد محدودی از داروها بقیه از راه دهان جذب نمی گردند. داروهایی که در دهان جذب می شوند از طریق ورید زیر زبانی وارد سیستم عمومی گردش خون شده و اثرآن فورا ظاهر می شود مانند پرل های نیتروگلیسیرین که به طریق زیر زبانی برای تسکین درد های آنژین قفسه صدری به کار می رود.
3-راه رکتوم:
بعضی دارو ها به صورت شیاف و یا تنقیه از راه رکتوم مصرف می شوند.
4- راه های تزریقی:
دارو ها را می توان از راه های مختلف تزریقی وارد سیستم گردش خون نمود این راه ها عبارتنداز:
4-1)راه داخل پوستی:
در تزریق داخل پوستی، دارو بین لایه های پوست تزریق می شود. این روش بیشتر برای تست های پوستی با آنتی ژن ها به کار برده می شود و معمولا بیشتر از 5/0 سانتی متر مکعب تزریق نمی شود.
4-2) راه زیر پوستی :
در این روش دارو در فضای چربی زیر پوست بازو و یا سطح داخلی ران تزریق می گردد.
4-3)راه داخل عضلانی:
دارو از این طریق زودتر از راه زیر پوستی جذب می شود زیرا در عضلات عروق بیشتری وجود دارد. در صورتی که بخواهند اثر دارو فورا ظاهر شود و ضمنا نتوان آن را از راه وریدی تزریق نمود از راه عضلانی تزریق می گردد.
4-4) راه داخل وریدی:
داروی تزریق شده از راه ورید به سرعت در تمام بدن منتشر می شود و آثار آن آشکار می گردد. تزریق مقادیر زیاد مایع در ورید را انفوزیون می نامند. معمولا الکترولیت ها، محلول گلوکز و محلول های غذایی را به طریق انفوزیون وریدی تزریق می نمایند.
4-5)راه شریانی:
برای اینکه دارویی مستقیما به عضو مورد نظر برسد آن را در شریان مربوطه تزریق می نمایند. این روش برای تزریق داروها به داخل غدد سرطانی و یا آنژیوگرافی به کار می رود ولی معمولا برای تزریقات عمومی داروها مورد استفاده قرار نمی گیرد.
4-6)راه داخل نخاعی:
مواد حاجب برای رادیو گرافی های نخاعی و یا مواد بی حس کننده از راه تزریق داخل نخاع به کار برده می شوند.
5-استعمال موضعی دارو ها:
استعمال موضعی دارو ها در قسمت های مختلف بدن انجام می گیرد.
5-1)پوست:
دارو های مایع، لوسیون ها یا محلول های الکلی مانند تنطورها را می توان روی پوست به صورت پاشیدنی یا مالیدنی مصرف نمود. معمولا این دارو ها فقط در محل مصرف شده اثر می نمایند(اثر موضعی). چون قسمت اعظم ساختمان سلول های پوست از چربی و کلسترول تشکیل شده است مواد محلول در آب را به خود جذب می کند و فقط داروهایی از پوست عبور کرده و جذب می شوند که محلول در چربی باشند.
ماساژ پوست و یا شستشو با صابون قبل از استعمال دارو موجب تسهیل جذب دارو می شود. بعضی داروها از راه پوست جذب می شود که ممکن است دارای اثر موضعی و یا عمومی باشد مانند پماد های استروئیدی.
5-2)مخاط ها:
دارو هایی که از راه استنشاق وارد مجرای بینی، گلو و ریه می شوند از مخاط آنها جذب می گردند. مخاط بینی با عروق فراوانی که دارد دارو ها را به سرعت جذب می کند.
داروهای بیهوش کننده عمومی به شکل گاز، مایعات و یا میکرو کریستال های دارویی به صورت آئروسول به کمک هوا یا اکسیژن وارد مجارای تنفسی شده و از مخاط ریه ها سطحی حدود 80 الی 100 متر مربع دارد جذب واثر آن به سرعت ظاهر می شود.
راه دیگر برای اثر دادن دارو روی مخاط ها، شستشوی آنها با محلول های دارویی است مانند محلول های دارویی که برای شستشوی دهان و یا به صورت غرغره برای ضدعفونی مخاط دهان و گلو به کار می رود و هم چنین داروهایی که در چشم و گوش و بینی چکانده می شوند از مخاط آن ها جذب و اثرشان ظاهر می گردد.
دیدگاهتان را بنویسید