آزمایش نیتروژن اوره خون(BUN)
یکی از پر کاربرد ترین تست های خون، آزمایش نیتروژن اوره خون (BUN) است. این تست اطلاعات مهمی درباره ی نحوه ی عملکرد کلیه ها و کبد در اختیار پزشک قرار می دهد.در این مقاله به بررسی تجویز و تحلیل آزمایش نسبت به میزان اوره موجود در خون می پردازیم .
اوره چیست؟
اوره ماده دفعی ای است که کبد از شکستن پروتیئن های مصرفی، طی مراحل زیر تولید می کند:
-کبد آمونیا (که حاوی نیتروژن است) را بعد از شکستن پروتئین های مصرفی سلول ها، تولید می کند.
-نیتروژن با عناصر دیگر(مانند کربن، هیدروژن و اکسیژن) ترکیب شده و اوره را که یک ترکیب دفعی است، تولید می کند.
-اوره از طریق جریان خون از کبد به کلیه های می رود.
– کلیه های سالم اوره را از جریان خون حذف می کنند.
این تست چرا تجویز می شود؟
آزمایش نیتروژن اوره خون (BUN) بیشتر اوقات برای ارزیابی عملکرد کلیه ها و کبد مورد استفاده قرار می گیرد برای بالا بردن دقت تشخیص معمولا با بقیه آزمایش های خون همراه می شود.
به طور کلی آزمایش BUN در تشخیص شرایط زیر کمک می کند:
- آسیب به کبد
- سوء تغذیه
- اوره ی خارج شده از طریق ادرار از بدن دفع می شود.
- کم آبی
- انسداد لوله ادراری
- خونریزی روده
- این تست همچنین برای تشخیص موثر بودن دیالیز نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
تست BUN، همچنین می تواند قسمتی از آزمایش کلی چکاپ، در هنگام بستری شدن در بیمارستان و یا بعد از درمان بیماری های مانند دیابت باشد.
با وجود اینکه تست BUN مقدار اوره موجود در خون را نشان می دهد، دلیل بالا یا پایین بودن آن را مشخص نمی کند.
آماده سازی به چه شکل است؟
تست BUN نیازمند آماده سازی خاصی نیست ولی ضروری است که درباره ی داروهای مصرفی با پزشک خود صحبت کنید. بعضی از داروها مقدار این ماده را در خون به صورت موقت تغییر می دهند. به طور مثال: کلرامفنیکول یا استپرتو مایسین، مقدار اوره را کاهش داده و بعضی از آنتی بیوتیک ها می توانند مقدار آن را افزایش می دهند.
تفسیر نتایج:
مقدار BUN بر اساس میلی گرم بر دسی لیتر (mg/dl) بیان می شود. براساس سن و جنسیت مقدار طبیعی این ماده فرق می کند و البته آزمایشگاه های مختلف به دلیل متفاوت بودن دستگاه ها، بازه ی طبیعی متفاوتی دارند. که مقدار آن در برگه نتایج آزمایش ذکر می شود.
بالا بودن مقدار BUN می تواند نشان دهنده ی :
- مشکلات قلبی
- نارسایی قلبی
- ایست قلبی
- خونریزی معده
- کم آبی
- بالا بودن مقدار پروتیئن
- مشکلات کلیوی
- نارسایی کلیوی
- انسداد مجرای ادراری
- استرس
- شک
باز هم یادآور می شوم که بعضی از مواد مانند آنتی بیوتیک ها می توان مقدار این ماده را در خون افزایش بدهند.
کم بودن مقدار این ماده نیز می تواند نشان دهنده ی :
- نارسایی کلیوی
- سوء تغذیه
- کمبود شدید پروتیئن در رژیم غذایی
لازم به ذکر است مقدار غیر طبیعی این ماده لزوما به معنای مشکل و بیماری نمی باشد. فاکتور های متنوعی مانند کم آبی، بارداری، بالا یا پایین بودن مقدار پروتیئن در غذا، استروئید ها و افزایش سن می تواند روی مقدار این ماده تاثیر بگذراند بدون اینکه نشان دهنده بیماری باشند.
دیدگاهتان را بنویسید