آموزش پرستار سالمند چگونه است؟
در این مقاله قصد داریم در رابطه با آموزش پرستار سالمند با شما همراهان گرامی باشیم …
دوران پر شکوه سالمندی
برنامه ریزی صحیح و استفاده از وجود سالمندان و تجربیات آنها، هم تنهایی آنان را برطرف می کند و احساس هرز و پوچ بودن را در آنها از بین می برد و هم منبعی مفید و ارزشمند از معلومات و تجربیات را در اختیار جوانان نسل بعد قرار می دهد.
در هر حال علاوه بر خصوصیات فردی، شرایط اجتماعی و به ویژه شرایط خانوادگی شخص سالمند هم بسیار مهم است.
شرایط مناسب خانواده و جامعه می تواند شخص را به سوی پذیرش وضعیت جدید سوق دهد و شرایط نامناسب خانواده و جامعه می تواند او را منزوی و تنها کند.
به علاوه میزان سلامت جسمی شخص سالمند در این مرحله از زندگی ، عاملی مهم در وضعیت زندگی اجتماعی اوست، چرا که برای هر نوع مشارکت اجتماعی در مورد سالمندان ، ابتدا میزان سلامت آنها مطرح می باشد.
فردی که برای مراقبت از سالمند مد نظر است چه خصوصیاتی باید داشته باشد؟
وقتی صحبت از مراقبت از سالمندان به میان می آید، 2 گروه از سالمندان مدنظر قرار می گیرند؛ سالمندانی که توان مراقبت از خود را دارند و سالمندانی که نیازدارند خانواده یا یک پرستار از آنها مراقبت کند. در هر دو حال، اطلاعات و آگاهی سالمند و مراقبان آنها برای حفظ سلامت و ارائه هرچه بهتر خدمات ضروری است اما یک نکته مهم دیگر هم وجود دارد؛ اینکه اگر قرار است فردی را برای مراقبت از سالمندان استخدام کنیم، آن فرد چه خصوصیاتی باید داشته باشد.
ما در مجتمع سلامت تهران برگزار کننده دوره آموزش پرستار سالمند میباشیم.
فرض نکنید سالمندان کودک هستند
دوران سالمندی بخاطر ناتوانی و ضعف سالمندان خیلی به دوران کودکی شبیه است، اما باید بدانیم که هر گز نباید با سالمندانمان مثل کودکان رفتار کنیم. بعضی از ما وقتی با سالمندان ارتباط برقرار می کنیم اصلا” مراقب نیستیم که یک وقت خدای ناکرده شآن و شخصیت و مرتبه این عزیزان به خطر بیافتد. انگار یادمان رفته سالمند ضعیف و ناتوانی که با آن روبرو هستیم شان و مرتبه بخصوصی دارد،به این عزیزان امر و نهی میکنیم، مدام انجام کارهایشان را به آنها تذکر می دهیم و…
گاهی طرز نگاه در مورد نگهداری و مراقبت آنها کاملا”با سن والدینمان متضاد است. همانگونه که از فرزندانمان نگهداری و مراقبت میکنیم با این عزیزان هم چنین همانگونه برخورد می نماییم. واقعا” نمیدانیم ما هیچ وقت نمیتوانیم والد پدر و مادر خودمان باشیم و نگهداری از این عزیزان نیازمند توانایی و مهارت ویژه ای است. این توانایی ها و مهارت ها نیازمند آموزش است و با مهر و محبت خالی نمیتوانید این مهارتها را درخود ایجاد کنید.
نگهداری از سالمند با حفظ تعادل در حرکت
نگهداری از سالمندان لازمه ی گزاراندن دوره های آموزش پرستار سالمند یا سالمندیاری میباشد. در ادامه شما را با برخی روش ها آشنا میکنیم.
زمین خوردن یکی از عوامل اصلی جراحتهای منجر به فوت در بیماران 65 سال به بالا است. گزارشهای مرکز کنترل و پیشگیری امراض آمریکا (CDC) ضمن بیان این مطلب نشان میدهد در سال 2012 میلادی بیش از 1/6 میلیون سالمند به دلیل بروز جراحتهای ناشی از زمین خوردن و افتادن برای درمان به مراکز فوریتهای پزشکی مراجعه کردهاند. در یک سوم این افراد ضعف بینایی و جسمانی، مصرف دارو، موانع خطرناک نظیر کفپوش های لیز و کمبود نور کافی از عوامل اصلی زمین خوردن محسوب میشوند. اما خیلی از این زمین خوردنها قابل پیشگیری هستند. یکی از بهترین راهها برای اینکه والدین خود را همیشه سرپا نگه دارید این است که این موانع را از خانه آنها دور کنید.
برای مثال گوشههای فرش و موکت را مهار کرده و از جمع شدن و تاخوردگی آنها جلوگیری کنید. کف حمام را با چسباندن کفپوشهای ضدسُرخوردن، ایمن کنید. همچنین روی دیوار دستگیرههایی نصب کنید. به والدین خود نیز توصیه کنید به جای پا برهنه رفتن در حمام از دمپاییهایی استفاه کنند که سُر نباشند. اگر والدین شما معمولا دچار زمین خوردن تصادفی میشوند با یک پزشک مشورت کنید تا دلیل اصلی این مشکل مشخص شود.
آسیب های روحی و اجتماعی سالمندان
روانشناسان شایعترین مشکلات روانی در دوران سالخوردگی را اضطراب و برخی مشکلات خلقی مانند افسردگی میدانند. از این نظر سالمندان از زمره گروه های آسیبپذیر در جامعه به شمار میآیند که لازم است در جهت کاهش افسردگی و اضطراب یاری شوند. سایر اختلالهایی که معمولا در دوران پیری شایع میشود عبارت است از: ترس از مرگ، احساس تنهایی، ناکامی، خستگی، استرس، افکار خودکشی، تغییر در الگوی خواب. البته همان طور که میدانید این اختلالها غیر از بیماریهای جسمانی هستند که معمولا سالخوردگان با آنها دست و پنجه نرم میکنند. بیماریهایی نظیر ناراحتیهای قلبی، دیابت، ناراحتیهای گوارشی، عروقی و فشارخون … .
اما از بین اختلالهای روانشناختی، افسردگی، به عنوان معمولیترین مسایل احساسی و عاطفی در سنین سالمندی بروز میکند و معمولا در این سنین از دست دادن علاقه و انرژی، بیخوابی زیاد، ابراز شکایت و سرزنش خود در قالب افسردگی نمایان میشود. متاسفانه مواردی مانند مرگ همسر، اختلال در انجام وظایف و از دست دادن آزادی نیز از دلایل بروز افسردگی در سالمندان است و تاسف بیشتر این است که احتمال موفقیت در خودکشی در سالمندان افسرده به مراتب بیشتر از جوانان گزارش شده است. همچنین اختلالات اضطرابی نیز میتواند در سالمندان همچون هراس، وحشت زدگی و یا حتی علایمی از بیماریهای غدد داخلی، تنفسی، قلبی و عروقی، را ایجاد کند که در این مواقع مراجعه افراد سالمند به مراکز بهداشتی و درمانی ضروری است.
احترام به سالمندان
وقتی به سالمندان احترام می گذارید این را نشان می دهد که قدر زحمات آنها را در طول یک عمرزندگی پر برکت شان می دانید. وقتی پدر و مادر یا یکی از اقوام تان پیر می شوند، هم باید بیشتر مراقب شان باشیم و هم توقع دارند که در این سنین علاوه بر اینکه احترام بیشتری به آنها می گذاریم ، جایگاهشان را نیز درخانواده حفظ کنیم.
خیلی از سالمندان به خاطر ضعف جسمی شان زود رنجند و خیلی احساساتی، در این سن و سال، بیشتر باید محبت و توجه بیشتری به آنها داشت تا حس نکنند که سربار خانواده هستند. اگر برای هزارمین بار است که داستانهای تکراری زندگیشان را میشنوید، به روی خودتان نیاورید و هر دفعه مثل اولین بار حرف هایشان را بشنوید، مشورت با آنها را فراموش نکنید و از تجاربیاتشان در صورت لزوم استفاده کنید، چرا که به قول قدیمیترها آنچه که جوان در آیینه میبیند، پیر در خشت خام مشاهده میکند.
برای حرف هایشان ارزش قائل شوید، مواظب صحبت کردنتان باشید و احترام و حرمت این عزیزان را با جملاتی مثل «زمانه عوض شده دیگه»، «شما قدیمی فکر می کنین»، «مثل بچهها هستین»، و.. نشکنید. اگر میبینید ساکت هستند، دلتان میلرزد و ترحم میکنید، باید بدانید این رفتار شایسته احوال این عزیزان نیست، تا جایی که می توانید به آنها احترام بگذارید و هرگز سعی نکنید به آنها ترحم کنید، درک این حس برای آنها عذابآورتراز هزاران کار و کلام زشت و بد است. به یاد داشته باشید که هر رفتاری که امروز نسبت به والدین مان داریم ، در آینده آن را خودمان هم تجربه می کنیم، باید این را به یاد داشته باشیم که هر عملی عکس العمل خود را به دنبال خود دارد.
پيشنهاد بدهيد نه دستور
اگر ميخواهيد به سالمندان براي شرکت در کلاسها يا دورهها، يا وقت گذراندن با همسالان خود، توصيههايي داشته باشيد اين توصيهها حتما بايد به شکل پيشنهاد به آنها داده شود نه به شکل دستور. آزادي عمل را از آنها نگيريد و فقط آنها را تشويق و ترغيب کنيد تا برنامهريزيهاي جديدي براي خود داشته باشند. تجربه نشان ميدهد که دستور دادن و حکم صادر کردن براي سالمندان، آنها را افسرده و نااميد خواهد کرد و حتي باعث خواهد شد که مقاومت کرده و حالت دفاعي به خود بگيرند و بخواهند جايگاه قبلي خود را به رخ شما کشيده يا دوباره بدان برگردند. در حالي که توان آن را هم ندارند و سرانجام نااميدتر و افسرده شوند.
نظافت سالمندان در بستر
نظافت سالمندان در بستر به چند روش زیر انجام می شود …
استحمام
برای حمام کردن آنها شما می توانید از یک صندلی مخصوص حمام یا یک ویلچر استفاده کنید. اگر فرد سالمندان توانایی حرکت اجزایی از بدن مانند دست را داشته باشد می تواند با نشستن روی یک صندلی خود را بشوید در غیر اینصورت شما باید در این کار به آنها کمک کنید. سعی کنید شستشو و حمام کردن سالمندان را با مراقبت انجام داده و از لوازم حمام تمیز و نرم استفاده کنید.
درخصوص افرادی که توانایی حرکت و نشستن ندارند، شما باید مراقبت های بهداشتی و کارهای روزمره آنها را برایشان انجام دهید. برای مثال برای حمام کردن شما می توانید از فرد دیگری کمک گرفته و با درست کردن یک تشک نرم با روکش پلاستیک آنها را در حمام خوابانده و شستشو را انجام دهید. البته اگر بیمار بستری شما وضعیت حاد و زخم بستر دارد باید با مشورت یک پزشک یا پرستار شستشوی بدن او را انجام دهید.
بهداشت دهان و دندان
درخصوص مراقبت از دندان ها نیز شما باید روزانه و مرتب این کار را برایشان انجام دهید و وسایل مورد نیازشان را در اختیار قرار دهید. همینطور کوتاه کردن ناخن ها را نیز باید مرتب انجام دهید؛ بویژه کوتاه کردن ناخن های پا که برای اکثر سالمندان حتی آنهاییکه کمی توانایی حرکت دست ها و پاهایشان را دارند، دشوار است. از بین بردن موهای زائد نیز باید بطور مرتب انجام گیرد تا مشکلاتی مانند عرق سوز شدن یا زخم شدن بدن بوجود نیاید.
طهارت
در زمینه طهارت شما می توانید به سالمند بیمار خود در رفتن به سرویس بهداشتی که مجهز به توالت های فرنگی است کمک کنید و اگر اصلا توانایی حرکت ندارند، می توانید از پوشاک مخصوص بزرگسالان که در بازار موجود است استفاده نمایید. نکته مهم این است که تمیز کردن این قسمت از بدن بطور منظم بسیار مهم است تا از بیماری های مختلفی مانند زخم بستر در این قسمت از بدن پیشگیری شود.
پیشگیری از بیماری ها(زخم بستر)
بیماران در بستر بویژه آنهایی که به هیچ وجه توانایی حرکت ندارند، مستعد بیمارایی های مختلفی از جمله زخم بستر هستند. این زخم ها معمولا در نقاطی که بدن با تشک در تماس است و پوست بدن در آن قسمت نازک است، ایجاد می شوند؛ مانند پاشنه پا، باسن، شانه ها و پشت سر. برای جلوگیری از زخم بستر شما باید حالت خوابیدن بیمار را هر دو ساعت یکبار عوض کنید و اگر خود توانایی حرکت دارند آنها را تشویق به این کار کنید.
به ملحفه و تشک فرد نیز توجه کنید، این تشک ها باید از جنس کتان یا ابریشم باشند و شما باید به طور مرتب آنها را شستشو داده، اتو کرده و صاف پهن کنید، زیرا ملحفه یا تشک کثیف و چروک احتمال ایجاد زخم بستر را بیشتر می کند. دقت کنید که بدن سالمند بطور منظم مرطوب شده باشد. از شامپوها و صابون های اسانس دار استفاده نکنید، زیرا پوست شما را خشک می کنند. همچنین مطمئن شوید که سالمند بیمار و در بستر شما بطور منظم و روزانه حداقل ۲ لیتر آب می خورد.
پوست های خاص
توجه کنید که افرادی که پوست تیره(سبزه یا سیاه) دارند، لکه های آبی یا بنفش رنگ باشند و در افراد با پوست روشن این لکه های زخم به رنگ قرمز یا سفید است. ترک ها، چروک ها، ورم، قسمت های درخشان و تاول ها نشانه هایی از زخم بستر هستند. اگر چنین علائمی را در بیمار سالمند خود مشاهده کردید به یک پزشک یا پرستار مراجعه نمایید.
به دنبال نشانه هایی از مشکلات تنفسی و سینه باشید. افراد سالمند در بستر به دلیل اینکه مرتب در رختخواب هستند، مایعات ممکن است در شش هایشان جمع شود که منجر به انسداد یا ذات الریه شود. برای اطمینان از اینکه این حالت روی نمی دهد و برای پیشگیری از مشکلات تنفسی در سالمندان در بستر شما باید بطور منظم حالت خوابیدن بیمار در بستر را عوض کنید – ترجیحا هر دو ساعت یکبار.
دیدگاهتان را بنویسید